İPUCU #28: IKEA Etkisi

Sinem FMCG alanında hizmet veren bir kurumda Pazarlama Müdürü unvanıyla çalışıyordu. Yönettiği markalarını daha iyi yerlere getirebilmek için ekibiyle beraber çeşitli projeler üzerine çalışıyordu. Hem tecrübesi hem de yüksek iletişim becerileri sayesinde kurum içerisinde sevilen ve sayılan biriydi. 2020 yılında da kariyerinde yeni bir sayfa açılıyordu: Sinem, Pazarlama Direktörü oluyordu. Tüm departman bu gelişmeden mutlu ve umutluydu.

Ancak, zaman içerisinde Sinem'in müdürlüğünü yürüttüğü ekip dışındaki takımların memnuniyetsizlikleri arttı. Zira Sinem, daha önceden hiç sergilemediği davranışlar sergiliyordu. Özellikle planlama dönemlerinde, tasarruf tedbirleriyle beraber bütçelerde büyük sıkıntı yaşanıyordu. Sinem de eskiden beraber çalıştığı ekibin projelerindeki bütçeleri koruyor, diğer birimlerinse bütçelerinde kısıntıya gidiyordu. Bu durum memnuniyetsizlik yaratıyordu. Toplantılarda da benzer bir durum vardı. Sinem, ilk olarak eskiden parçası olduğu projeleri dinliyor, sorularını bu konular üzerinde yoğunlaştırıyordu. Tüm bunlar, çalışanların büyük bir kısmının kendini önemsiz hissetmesine sebep oluyordu... Sinem'e karşı eleştiriler artıyordu...

Yukarıdaki küçük hikaye size de tanıdık geldi mi? Tahmin ediyoruz ki, siz de kariyeriniz boyunca ya Sinem gibi bir yönetici davranışı tecrübe etmiş ya da Sinem gibi bu tip eleştirilere maruz kalmış olabilirsiniz. Bu noktada altını çizmek istediğimiz çok önemli bir konu var: Sinem'in sergilediği eğilim çok insani bir davranış.

IKEA ETKİSİ

IKEA Etkisi insanın farkında olmadan düştüğü zihinsel tuzaklardan biri ve kişinin daha önceden parçası olduğu ve emek verdiği konuları diğer unsurlardan ayrıştırarak çok daha değerli görmesi olarak tanımlanıyor. Bu kavram ismini, bahsi geçen kurumun sattığı mobilyaların kullanıcılar tarafından bizzat monte edilmesi sonrasında oluşan duygudan alıyor. Bu yaklaşıma göre, her iş insanı parçası olduğu bir projeyi diğerlerine göre önceliklendiriyor ve aslına bakarsanız kendi emeğini değerli görmek istiyor.

SİNEM BU TUZAKTAN NASIL KAÇINABİLİR?

Sinem'in bu durumdan kaçınabilmesi için ona yardımcı olabilecek adımları sizler için derledik:

• FARKINDALIK: Sinem'in hiç farkında bile olmadan böyle bir tuzağa düşebileceğini ve bu insani eğilimin karar alma süreçlerini nasıl etkileyebileceğini bilmesi gerekiyor.
• ÖNCELİKLENDİRME: Sinem toplantı akışlarında daha önceden parçası olduğu projeleri sonlara doğru konumlandırarak, olası bir dengesizliğin önüne geçebilir.
• İÇ SES İLE MÜZAKERE: Sinem vermeyi düşündüğü kararları bir yere not edip, iç sesi ile bir müzakereye girebilir. Kendisine karşı argümanlar geliştirerek vereceği kararı IKEA Etkisi ile verip vermediğini tartabilir.

Azor Brand & People Solutions